Emlakçı Komisyonu Oranları: Alım, Satım ve Kiralama İçin Hizmet Bedelleri
Gayrimenkul alım, satım veya kiralama süreçleri, genellikle büyük bir finansal karar ve karmaşık prosedürler içerir. Bu süreçte profesyonel bir emlak danışmanıyla çalışmak, doğru mülkü bulmaktan pazarlık sürecine, yasal evrak işlerinden tapu devrine kadar birçok aşamada zaman kazandırır ve güvenli bir işlem yapılmasını sağlar. Emlak danışmanlarının bu hizmetleri karşılığında aldıkları ücrete “emlakçı komisyonu” veya “hizmet bedeli” denir. Bu komisyon oranları, keyfi olarak belirlenmez; Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan ve “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik” ile düzenlenen yasal üst sınırlara tabidir. Hem mülk sahiplerinin hem de alıcı/kiracıların haklarını korumayı amaçlayan bu yönetmelik, emlak danışmanlarının talep edebileceği maksimum komisyon oranlarını net bir şekilde belirlemiştir.
Emlakçı Komisyonu Nasıl Hesaplanır ve Kim Tarafından Ödenir?
Emlakçı komisyonunun hesaplanması ve kimin tarafından ödeneceği, yapılan işlemin “alım-satım” mı yoksa “kiralama” mı olduğuna göre temel olarak ikiye ayrılır.
1. Gayrimenkul Alım-Satım İşlemlerinde Komisyon
Bir konut, arsa veya iş yerinin satışı sürecinde emlak danışmanının alabileceği hizmet bedeli, yönetmelik tarafından net bir şekilde sınırlandırılmıştır.
- Yasal Maksimum Oran: Emlakçının alabileceği toplam hizmet bedeli, tapuda beyan edilen satış bedelinin %4’ü + KDV’yi geçemez.
- Kim Öder? Yasal olarak bu %4’lük tavan oran, alıcı ve satıcı arasında eşit olarak paylaştırılır. Yani, emlak danışmanı, hizmet verdiği her iki taraftan da satış bedelinin %2’si + KDV oranında hizmet bedeli talep etme hakkına sahiptir. Taraflar kendi aralarında farklı bir anlaşma yapsalar dahi (örneğin tüm komisyonu alıcının ödemesi gibi), emlakçının her iki taraftan alacağı toplam bedel, satış fiyatının %4’ü + KDV’sini aşamaz.
2. Gayrimenkul Kiralama İşlemlerinde Komisyon
Bir mülkün kiralanması sürecinde aracılık eden emlak danışmanının alacağı hizmet bedeli de yasal olarak belirlenmiştir.
- Yasal Maksimum Oran: Kiralama işlemlerinde emlakçının alabileceği hizmet bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere, kira sözleşmesinde belirtilen bir aylık kira bedeli + KDV’yi geçemez.
- Kim Öder? Yönetmeliğe göre, kiralama işlemlerindeki emlakçı komisyonu sadece kiracı tarafından ödenir. Mülk sahibinden (ev sahibi) ayrıca bir komisyon talep edilemez.
Örnek Emlakçı Komisyonu Hesaplamaları
Aşağıdaki tablolar, farklı satış ve kiralama bedelleri üzerinden yasal maksimum komisyon tutarlarının nasıl hesaplandığını göstermektedir. (Hesaplamalarda KDV oranı %20 olarak varsayılmıştır.)
Alım-Satım Komisyonu Hesaplama Örnekleri
Satış Bedeli | Maksimum Toplam Komisyon (%4 + KDV) | Alıcının Payı (%2 + KDV) | Satıcının Payı (%2 + KDV) |
2.000.000 TL | 96.000 TL | 48.000 TL | 48.000 TL |
5.000.000 TL | 240.000 TL | 120.000 TL | 120.000 TL |
10.000.000 TL | 480.000 TL | 240.000 TL | 240.000 TL |
Kiralama Komisyonu Hesaplama Örnekleri
Aylık Kira Bedeli | Maksimum Komisyon (1 Kira + KDV) |
15.000 TL | 18.000 TL |
25.000 TL | 30.000 TL |
40.000 TL | 48.000 TL |
Bir gayrimenkul işlemi yaparken, mağduriyet yaşamamak için çalışacağınız emlak danışmanının Ticaret Bakanlığı tarafından verilen **”Yetki Belgesi”**ne sahip olduğundan emin olmanız çok önemlidir. Yetki belgeli emlak işletmeleri, yasal düzenlemelere uygun olarak çalışmakla yükümlüdür. Bir mülkü gezmeden önce, emlakçının size sunduğu **”Taşınmaz Gösterme Belgesi”**ni imzalamanız, hem sizi hem de emlakçının haklarını koruyan standart bir prosedürdür. Anlaşma aşamasına geldiğinizde ise, ödenecek hizmet bedeli oranının net bir şekilde belirtildiği bir “Hizmet Bedeli Sözleşmesi” yapmak, sürecin en başından şeffaf bir şekilde ilerlemesini sağlar. Unutmayın ki profesyonel bir emlak danışmanı, sadece bir aracı değil, aynı zamanda doğru fiyat analizi, yasal süreç takibi ve pazarlık yönetimi gibi konularda size yol gösteren önemli bir kılavuzdur.
Sizce bu parayı hak ediyorlar mı?