Türkiye’nin deprem kuşağında yer alması nedeniyle, konut sahipleri için Zorunlu Deprem Sigortası (DASK – Doğal Afet Sigortaları Kurumu), sadece bir sigorta poliçesi değil, aynı zamanda yasal bir zorunluluk ve finansal güvencedir. DASK, deprem ve deprem sonucu oluşabilecek yangın, tsunami ve yer kayması gibi risklerin meskenlerde yarattığı maddi hasarı, poliçede belirtilen limit dahilinde karşılar. DASK primleri, diğer sigorta türleri gibi evin piyasa değerine göre değil, mülkün bulunduğu bölgenin deprem risk seviyesine ve binanın yapı tarzına göre standart ve şeffaf bir formülle hesaplanır. Bu rehber, DASK primini hangi faktörlerin belirlediğini ve tahmini prim ücretlerinin nasıl hesaplandığını detaylıca açıklamaktadır.
DASK Primini Belirleyen Temel Faktörler ve Risk Haritası
DASK’ın prim fiyatları, kurumun belirlediği birim metrekare maliyeti üzerinden, aşağıdaki iki ana faktöre göre çarpılarak bulunur:
- Risk Bölgesi (İlin Konumu): Türkiye, deprem riski açısından 1. Derece (en riskli) ile 5. Derece (en az riskli) olmak üzere bölgelere ayrılmıştır. Prim ücretleri, 1. derece riskli bölgeler için en yüksek, 5. derece riskli bölgeler için ise en düşük seviyede belirlenir. Örneğin, İstanbul ve İzmir’in bazı bölgeleri yüksek riskliyken, Ankara’nın büyük bir kısmı orta riskli bölgeler arasında yer alır.
- Bina Yapı Tarzı (İnşaat Malzemesi): Binanın yapımında kullanılan ana malzeme türü, depreme karşı dayanıklılığını doğrudan etkilediği için prim fiyatını belirler. Fiyatlar; betonarme, kâgir (tuğla duvarlı), yığma gibi yapı tarzlarına göre kademelenir. Betonarme binalar daha sağlam kabul edildiği için diğer yapı türlerine göre daha düşük prim öderler.
Hesaplama Prensibi: Sigortalanacak bedel, evin piyasa değerine göre değil, DASK’ın her yıl belirlediği metrekare başına birim inşaat maliyeti üzerinden hesaplanır. Ödenen prim, bu sigorta bedeli ve risk katsayısı üzerinden belirlenir.
Yapı Türüne ve Risk Bölgesine Göre Tahmini DASK Prim Ücretleri
Aşağıdaki tablo, en yaygın kullanılan yapı türleri için farklı risk bölgelerinde, 100 metrekarelik (m²) bir konut için ödenecek olan tahmini yıllık DASK prim ücretlerini göstermektedir. Primler, konutun bulunduğu bölgenin riskine ve yapı tarzına göre değişiklik gösterebilir.
| Yapı Türü | Risk Bölgesi (1. Derece – En Riskli) | Risk Bölgesi (4. Derece – Düşük Riskli) | Tahmini Maksimum Yıllık Prim (TL – 100 m² İçin) |
| Betonarme | (Örn: Yüksek Riskli İl Merkezleri) | (Örn: Düşük Riskli İl Merkezleri) | 1.500 TL – 3.500 TL |
| Yığma Kagir (Taş/Tuğla) | | | 2.000 TL – 4.500 TL |
| Diğer Yapılar (Ahşap vb.) | | | 2.500 TL – 5.500 TL |
DASK Sigortası her konut sahibi için yasal bir zorunluluktur ve bu zorunluluğa uymayan ev sahipleri, elektrik ve su abonelik işlemleri gibi bazı resmi işlemleri gerçekleştirmekte zorluk yaşayabilirler. En önemlisi, DASK poliçesinin olmaması durumunda, olası bir depremde eviniz hasar görürse, bankadan konut kredisi çekilse dahi, banka sigorta şirketinden herhangi bir ödeme alamayacağı için tüm risk konut sahibinin üzerinde kalır.
Önemli Uyarılar:
- DASK Sadece Yapıyı Kapsar: DASK poliçesi sadece konutun ana yapısını, yani duvarları, çatıyı, temeli ve zemini kapsar. Evin içindeki eşyalarınızın uğrayacağı zararları kapsamaz. Eşyalarınız için ayrıca konut sigortası (ev sigortası) yaptırmanız gerekmektedir.
- Eksik Sigorta Riski: DASK poliçesi düzenlenirken evin yüzölçümü doğru girilmelidir. DASK, hasar durumunda konutun tamamının maliyetini değil, sigortalanan metrekareye karşılık gelen birim maliyeti öder. DASK’ın belirlediği maksimum teminat limitini aşan kısım için ise konut sigortası yaptırılabilir.
Konutunuz için en doğru prim teklifini almak için, DASK’ın resmi web sitesi üzerinden veya tüm sigorta şirketlerinin acenteleri aracılığıyla size özel hesaplama yaptırmanız gerekmektedir. Poliçenizin geçerliliğini korumak için prim ödemelerini yıllık olarak düzenli bir şekilde yapmayı unutmamalısınız.
